Een gids voor kleurentheorie | WK (World Kids)

Waarom kleurtheorie een essentiële vaardigheid is voor schilders en illustratoren

Eenvoudig gezegd: kleuren en verf zijn ons werk en onze passie. Om de gewenste tint te bekomen, de kleuren van onze creatie te laten aansluiten en effectieve paletten te vormen is het belangrijk om de regels te begrijpen die aan de basis liggen van deze wereld van kleuren. Dit omvat het begrijpen en onderscheiden van termen zoals kleurwaarde, kleurtemperatuur en tint.

Kleurentheorie is ingewikkeld en om het goed te begrijpen moet je praten over licht en brekingsvermogen. In deze gids krijg je een korte introductie zodat je snel alle informatie kunt krijgen die je nodig hebt zonder te veel tijd te verspillen. Veel plezier met lezen!

Een korte geschiedenis van de kleurentheorie

Ontdek de fascinerende geschiedenis achter de kleurentheorie die we vandaag de dag kennen. Dit verbluffende onderzoekswerk werd uitgevoerd door de intelligente geesten van vroegere tijden, zoals de renaissance. Leer hoe befaamde denkers als Leone Battista Alberti en Leonardo da Vinci al in de 15e eeuw de algemene principes vastlegden die we nu nog steeds toepassen.

Maak kennis met het eerste kleurenwiel zoals wij dat nu kennen, ontworpen door Sir Isaac Newton aan het einde van de 16e eeuw: een visuele weergave van primaire kleuren met daarnaast de secundaire kleuren.

Newtons kleurenwiel

Het kleurenwiel dat Newton ontwikkelde, toont relaties tussen verschillende kleuren door gebruik te maken van rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en paars. Dit werd het belangrijkste instrument voor kunstenaars om de verbindingen tussen diverse kleuren te begrijpen, inclusief die tussen primaire, secundaire en tertiaire kleuren.

Na het bestuderen van het onderwerp, behield Newton zijn interesse in kleuren en licht. In 1706 publiceerde hij de verhandeling “Optics, or, a Treatise of the Reflections, Refractions, Inflections and Colors of Light”, waarin hij de eigenschappen van licht beschreef als een serie gekleurde stralen met verschillende hoeken van breking. Na jaren van experimenteren met het filteren van zonlicht door een prisma in een donkere omgeving, kwam Newton tot deze conclusies. Zijn baanbrekende werk heeft de weg vrijgemaakt voor verdere ontdekkingen in de optica en onze kennis van licht.

De kleurentheorie van Newton werd in de daaropvolgende decennia onderzocht, gecritiseerd en aangepast. Een opvallende criticus van deze theorie was Johann Wolfgang von Goethe, beter bekend om zijn literaire werken dan om zijn wetenschappelijke inzichten. Toch schreef hij het essay “Zur Farbenlehre”, met name “The Theory of Colors”, om zijn ideeën uit te leggen.

Wat kleurentheorie zegt

Wat zegt de kleurentheorie? Het is belangrijk voor kunstenaars om te weten dat vrijwel alle andere kleuren kunnen worden gecreëerd door middel van drie primaire kleuren – magenta, geel en blauw. Deze kleuren kunnen niet worden verkregen door andere kleuren te mengen. Door het mengen van paren van deze primaire kleuren, ontstaan secundaire kleuren zoals oranje, groen, violet en indigo. Alle andere kleuren kunnen worden verkregen door deze secundaire kleuren te mengen.

Mogelijk heb je wel eens gehoord dat de primaire kleuren niet magenta, geel en blauw zijn, maar rood, groen en blauw. Dit klopt niet helemaal. Er is slechts één kleurentheorie, maar er zijn twee interpretaties gebaseerd op “visie”: additieve synthese en subtractieve synthese. Ontdek hier de waarheid achter deze kleurtheorieën.

Wanneer we denken aan hoe het menselijk oog werkt en hoe apparaten dit nabootsen, spreken we over additieve synthese. Daarbij zijn de hoofdkleuren rood, groen en blauw, die samen wit vormen. Dit komt doordat onze ogen zo werken: als we twee gekleurde lichten, zoals rood en blauw, in een donkere kamer op dezelfde plek zouden laten schijnen, zien we paars. Het mengen van de lichtstralen gebeurt zonder daadwerkelijke vermenging.

Ontdek het tweede discours van subtractieve synthese: de primaire kleuren magenta, geel en blauw die samenkomen om zwart te creëren – of iets dat daarop lijkt. Dit fysieke fenomeen beschrijft hoe primaire kleurpigmenten concreet worden gemengd om nieuwe kleuren te maken. Maak kennis met de kracht van effectief kleuren mengen.

Termen die verband houden met kleurentheorie

We hebben nu begrip van de relaties tussen kleuren. Maar in de kunstwereld spreken we niet alleen over kleuren. Er zijn ook tonen, verzadiging en waarden om te begrijpen. Het kan verwarrend zijn wanneer we teksten van experts lezen. Laten we daarom verder gaan en ons verdiepen in het kleurentheorie-vocabulaire.

Wat verzadiging betekent

Wat betekent het als een kleur minder verzadigd is? Het betekent dat deze minder zuiver is. Om bijvoorbeeld olieverf minder verzadigd te maken, kun je grijs of een beetje van de complementaire kleur toevoegen. Leer hier meer over verzadiging van kleuren.

Wat betekent helderheid

Verduidelijk en verleidelijk: Wanneer we het hebben over kleur, bespreken we vaak de helderheid en waarde ervan. Deze termen geven aan hoeveel wit en zwart er in een kleur zit. Hoewel helderheid en verzadiging als aparte factoren worden gezien, zijn ze niet volledig onafhankelijk van elkaar en hebben ze eveneens te maken met het concept van tonaliteit.

Wat uw

“Hoe heet die kleur ook alweer?” Of, “het is een beetje een moeilijke kleur.” Heb je deze zinnetjes weleens gehoord? Dan is de kans groot dat er verwezen wordt naar een niet-zuivere kleur, ook wel bekend als “moeilijk”. Geen zorgen, je bent niet de enige die hierdoor in de war raakt. Veel mensen gebruiken deze term als synoniem voor kleur.

Wat betekent temperatuur

Heb je wel eens gehoord van koele en warme kleuren? Het kleurenwiel is eigenlijk verdeeld in tweeën: aan de ene kant groen, blauw en paars, aan de andere kant geel, oranje en rood. Deze kleuren hebben een verschillende temperatuur. Wit, zwart en grijs worden vaak gezien als neutrale kleuren die het derde bereik vormen. Nu heb je een duidelijk begrip van de kleurentheorie en belangrijke concepten. Goed gedaan!